Dierenartsen: geen meldplicht illegale pups
De 15-weken regel. Een omstreden maatregel die in de meeste landen van de EU geldt. Pups die over landsgrenzen meegaan moeten zijn ingeënt tegen rabiës. Dat kan pas met twaalf weken, en de inenting moet tenminste drie weken oud zijn voordat het passeren van een grens is toegestaan.
En al lijkt de regel zich toe te leggen op gezondheid, voornaamste reden van deze Europese wetgeving is het tegengaan van illegale puppyhandel. Immers, voor broodfokkers is het commercieel niet interessant pups tot 16 weken te verzorgen. Het eten, de entingen, het kost veel en gaat af van de winst. Bovendien moet je de pups, die nu vaak met 5-6 weken worden getransporteerd, weken langer onderbrengen, en dat kost ook geld. Het merendeel van de broodfok concentreert zich in het Oostblok, daar wordt iets minder moeilijk gedaan over welzijnsregels, dus, in de gedachtegang van de EU, zou de handel zo vanzelf uitsterven. Weliswaar is de regel bij bonafide fokkers weinig populair, immers, socialisatie zou juist tussen 8-12 weken het grootst zijn, maar regels zijn regels.
Dit artikel is een premium-artikel,beschikbaar voor abonnee's van ons blad en website-abonnee's. Het vervolg van dit artikel kunnen abonnees lezen.
Wilt u toegang, kijk dan hier voor de mogelijkheden
Maar de wetgeving, in ieder geval de handhaving, blijkt boterzacht. Grenscontroles zijn er niet tot nauwelijks. Alleen door de verscherpte controles om de vluchtelingenstroom uit het Midden Oosten in te dammen, wordt er tussen Duitsland en Oostenrijk nu tijdelijk gecontroleerd. Het resultaat, vertienvoudiging van het aantal onderschepte pups, en nog is het hooguit het topje van de ijsberg. Puppyhandel is lucratief, een "raspup" van enkele tientjes op de Hongaarse of Roemeense markt brengt hier bij argeloze pupkopers vaak honderden euro's op. De strafmaat, voor wie toch gepakt wordt, is minimaal, enkele weken celstraf op zijn hoogst, en een boete.
Maar veel vaker nog komen de pups ongehinderd in het bestemmingsland aan, en via grote handelaren worden de pups aan de 'gelukkige' nieuwe baasjes overgedragen. Vervalste paspoorten, niet of nauwelijks ingeënt. Wie de vele huilverhalen van pupkopers op internet leest, pups die of wekenlang op het randje van de dood balanceren (en vaak eroverheen vallen), of in ieder geval pups die ondanks de aantrekkelijke aankoopprijs al snel duizenden euro's aan dierenartsenkosten met zich meebrengen.
Hoe zou dit voorkomen kunnen worden?Want vrijwel al die pups gaan eerst naar de dierenarts als ze net bij de nieuwe eigenaren zijn. Hebben die dan geen meldplicht als ze onregelmatigheden zien? Dogzine vroeg het aan de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, de beroepsorganisatie voor dierenartsen in Nederland.
Maar nee, zo laat de woordvoerder van de KNMVD weten. "Er geldt geen officiële meldplicht bij het vermoeden van een illegale pup op spreekuur. Wel adviseren wij dierenartsen om een vermoeden van illegale pup te melden bij de NVWA en zoveel mogelijk relevante gegevens te delen met de NVWA. Zo krijgt de NVWA meer inzicht in de omvang en mogelijke details van de handelaren die deze pups illegaal verhandelen. Indien een dierenarts vermoed dat er sprake is van een meldingsplichtige besmettelijke dierziekte is de dierenarts wel verplicht om dit te melden (artikel 100 GWWD). Deze melding moet de dierenarts dan doen bij de NVWA. In de wet is vastgelegd welke dierziekte meldingsplichtig zijn. Bij honden en katten is dat onder andere hondsdolheid (artikel 6 GWWD).
Maar zolang er geen officiële meldplicht is, ziet vrijwel elke dierenarts af van melding. Het betekent rompslomp, maar vooral, de pupeigenaar wordt er niet blij van. En dat weet de KNMVD ook. " Van een dierenarts mag worden verwacht dat hij/zij de patiënt onderzoekt en alles goed documenteert. Het verlenen van zorg aan een (illegale) pup is niet strafbaar. Het opleggen van een meldingsplicht aan dierenartsen kan ertoe leiden dat mensen uit angst geen dierenarts meer bezoeken. Wij zijn geen voorstander van een wettelijk verplichte meldingsplicht bij het vermoeden van een illegale pup".
En zo blijft de wankele status quo bestaan. Want alleen die persoon die regelmatig met de misstanden wordt geconfronteerd, doet vrijwel nooit melding. "Dank u" zeggen de vele broodfokkers en -handelaren. En fokken rustig door met zieke teven. De pupkopers blijven toch wel komen, en de pups "redden". En inderdaad, niemand gunt het een pup om straks in quarantaine geplaatst te worden, een van de maatregelen die de NVWA kan opleggen. Maar ook daar is een tekort aan personeel.
En zo is Nederland volgens de Amerikaanse organisatie Pettravel al niet meer "rabiësvrij", maar vallen we onder de landen "rabiës-controlled". Geen hoogrisicoland dus, maar wie bijvoorbeeld naar de Verenigde Arabische emiraten gaat ziet dat Nederland op de lijst van rabiëslanden niet meer bij de "vrije" landen hoort. Even leek Nederland te schrikken toen in 2013 twee honden uit Bulgarije rabiës leken te hebben, maar dat was "vals-positief".
De EU zelf maakt verder totaal geen haast met de bestrijding van de illegale handel, alleen het bijna-brexit Engeland overweegt nu om de invoerleeftijd van pups naar 6 maanden te verhogen. Alleen Engeland is een eiland, en controle kan daar wel wat simpeler. Voor Nederland en andere West-Europese landen blijft een wetgeving zonder controle, een wassen neus dus.
Bij de foto: Oost Europese puppenfokkerij, foto VierPfoten