Maar een systematische beoordeling van het bewijsmateriaal met betrekking tot de uitgebreide rol van gezelschapsdieren bij psychische aandoeningen is er tot nu toe niet geweest.  Ook niet hoe huisdieren zouden kunnen meewerken aan het behouden van een langdurige geestelijke gezondheid.

The dog offers comfort in a different way to how I do, more unconditional. Åsa can hold the dog when she is feeling miserable. The dog doesn’t ask why or what’s happened

Het onderzoek, geleid door dr. Helen Brooks van het Instituut voor Psychologie, Gezondheid en Samenleving van de Universiteit van Liverpool, had tot doel de omvang, aard en kwaliteit van het bewijsmateriaal te onderzoeken dat de rol en het nut van huisdiereigendom voor mensen met een psychische aandoening tot onderwerp had. Het onderzoeksteam heeft systematisch 17 internationale onderzoeksrapporten beoordeeld om de positieve, negatieve en neutrale effecten van huisdiereigendom te beoordelen

Daaruit bleek in ieder geval al de intensiteit die mensen beleven aan het contact met hun dier, en de zeer diverse manier waarop huisdieren bijdragen aan het werk in verband met het omgaan met de gemoedstoestand, vooral in tijden van crisis. Toch zijn er ook negatieve kanten, zoals bijvoorbeeld de emotionele last van huisdiereigendom en de psychologische impact die het verliezen van een huisdier oplevert.

Dr. Brooks: "Onze review suggereert dat huisdieren voordelen bieden aan mensen met psychische aandoeningen. Verder onderzoek is nodig om de aard en omvang van deze relatie te testen, inclusief uitkomsten die betrekking hebben op het scala van rollen en soorten ondersteuning van huisdieren in relatie met geestelijke gezondheid.”

Van de 17 meegenomen onderzoeken rapporteerden 15 positieve aspecten van huisdiereigendom voor mensen met psychische en 9 gerapporteerde negatieve elementen. Neutrale effecten van huisdiereigendom werden gerapporteerd in enkele van de onderzoeken, waarbij geen verschil werd gevonden in  geestelijke gezondheid voor eigenaren of ze wel of niet een huisdier hadden. Wel viel op dat negatieve effecten meestal minder groot waren dan de positieve voordelen van het hebben van huisdieren.

De honden bieden hun voordelen vooral op twee vlakken. De emotionele support, ze bieden troost en verzachten gevoelens van eenzaamheid. Bovendien zijn ze meestal aanwezig, ook wanneer mensen in de omgeving dat niet kunnen zijn. Maar ook praktisch, honden bieden afleiding en zorgen ook dat de patiënt fysieke inspanning moet verrichten, bijvoorbeeld door het uitlaten.

De emotionele support werd vooral gevonden bij PTSS, bij depressieve mensen waren er wel aanwijzingen voor een positief effect door aaien en contact, maar een aantal onderzoeken liet ook zien dat bij depressieve patiënten er geen verschil was tussen ‘wel’ en ‘niet’ een huisdier.Dit had echter vooral te maken met de lengte van de periode van depressiviteit, minder met het directe effect.  “Pets were able to provide unique emotional support as a result of their ability to respond to their owners in an intuitive way, especially in times of crisis and periods of active symptoms”, aldus de auteurs. Daarnaast was ook vaak de aanwezigheid van een warm en zacht (dieren)lijf voldoende, of het feit dat mensen van alles aan hun huisdier konden toevertrouwen, zonder angst dat dit ooit naar buiten kwam.

They don’t have input, “this is what you should do, or maybe you should try this” or all the other commentary I get from people, who are trying to be helpful in their own right…their dying devotion and love, it’s true friendship

Lees ook: Geleidehonden als hulp voor mensen met Alzheimer

Ook de noodzaak voor patiënten om voor hun dieren te zorgen, en daarmee afgeleid te worden van negatieve gevoelens door het uitvoeren van gewone taken, bleek van belang. Mobiliteit werd bevorderd, lichamelijke oefening ook. Het contact met “buiten”, met de natuur, werd hersteld.

So the physical thing of having to brush her and take her out and feed her, check that her toenails don't need cutting, you know perhaps pick up after her if she's had an accident, things like that. Cos she can be quite demanding as you've seen, she's up and she wants attention all the time, so it… interrupts your thought process a lot of the time

Dieren zijn er ook goed in om hun “mensen” in het heden te houden. Ze willen nu uit, nu eten, nu aandacht. Er is geen ‘gisteren’ voor dieren, en geen morgen.

Huisdieren waren ook in staat om menselijke sociale interactie te intensiveren, door over de dieren te praten met vrienden en familie, maar ook met buitenstaanders die de patiënten onderweg tegenkomen. Een onderzoek liet zelfs zien dat sociale interactie tot stand kwam op een manier die zonder honden uberhaupt niet mogelijk was geweest.

That surprised me, you know, the amount of people that stop and talk to him, and that, yeah, it cheers me up with him. I haven’t got much in my life, but he’s quite good, yeah

Al met al concluderen de onderzoekers dat het onderzoek naar de effecten van huisdieren bij psychische aandoeningen nog in de kinderschoenen staat. Er zijn wel aanwijzingen voor de effecten: De resultaten ondersteunen de bredere gezondheidsvoordelen van gezelschapsdieren voor de algemene bevolking. Echter, de vaak geconstateerde discrepantie tussen kwantitatieve en kwalitatieve bevindingen binnen de review en de reeks factoren die de relatie tussen huisdieren en hun eigenaren mediëren, zoals gevonden  binnen de bestaande literatuur, spreekt over de complexiteit van deze relatie. Er blijkt een verschil in effect afhankelijk het type huisdier, het aantal huisdieren, de waargenomen vriendelijkheid van het huisdier en de gehechtheid aan het huisdier.

Ondanks de gemengde resultaten, positief en negatief, bij de kwantitatieve gegevens, waren de deelnemers die in de beoordeling waren opgenomen erg blij met hun huisdieren en geloofden dat ze psychologisch voordeel uit deze relaties te halen, zoals blijkt uit de kwalitatieve gegevens. Uit de evaluatie bleek dat mensen met aangetoonde psychische problemen dezelfde voordelen uit huisdiereigendom halen als ‘normale’ mensen, en dat huisdieren een bijzondere rol kunnen spelen bij het verbeteren van de kwaliteit van leven, aangezien niveaus van sociale uitsluiting en stigma waarschijnlijk groter zijn voor mensen met psychische aandoeningen.

Ook bleek dat de medische en gezondheids-‘industrie’ nog helemaal geen ruimte biedt aan dieren als ‘medicijn’. Soms wordt zelfs ronduit tegen het aanschaffen van een dier geadviseerd, want het zou (bijvoorbeeld) extra werk voor de thuisverpleging met zich meebrengen.

Al met al, meer onderzoek, en beter gedocumenteerd, is nodig, zeker om de nu geziene voordelen ook op macro-niveau onder de aandacht te brengen, en de visie van beleidsmakers op het terrein van huisdieren en geestelijke gezondheid te veranderen.

bron

The power of support from companion animals for people living with mental healt…