• “Slimste hond ter wereld” overleden

“Slimste hond ter wereld” overleden

Leestijd
3 minuten
Tot nu toe gelezen

“Slimste hond ter wereld” overleden

di, 07/30/2019 - 16:14
Foto: New York Times

Border Collie Chaser is op dinsdag 23 juli 2019 overleden op de respectabele leeftijd van 15 jaar. De Border Collie werd samen met haar eigenaar John W. Pilley bekend over de hele wereld. Pilley slaagde erin om Chaser meer dan 1000 woorden te leren herkennen, waarna hij er een wetenschappelijk onderzoek over schreef.

Pilley was hoogleraar psychologie aan Wofford College, in de Amerikaanse staat South Carolina. In z’n vrije tijd hield hij zich jarenlang bezig met z’n eigen experiment, waarbij Chaser in het middelpunt stond. Hij bedacht z’n eigen methode om Chaser verschillende woorden te leren identificeren. De hond kende een breed scala aan woorden waarmee ze objecten herkende en op commando kon ophalen. Chaser’s brein herkende de namen van zo’n 800 verschillende knuffels, 116 ballen, 26 frisbees en nog een aantal plastic voorwerpen. In totaal kwam dit neer op 1022 woorden die de hond kon onderscheiden en herkennen. Chaser werd hierom ook wel de slimste hond ter wereld genoemd.

Hoewel deze vaardigheden klinken als een hobbymatig tijdverdrijf, werd Chaser een doorbraak in de wetenschap. Al vele jaren onderzoekt men de precieze intelligentie en leervaardigheid van honden. Wat weten ze, wat kunnen en welk inzicht hebben ze? Waar men vroeger dacht dat honden maar tot weinig in staat waren, werd dit beeld de laatste jaren al steeds meer aangepast. We weten inmiddels dat honden in staat zijn om woorden te onthouden en te koppelen aan een object of gedraging, wat ons in staat stelt om ze commando’s aan te leren. Hoe veel woorden er opgeslagen konden worden in het brein van de hond bleef lange tijd onbekend, en daarin liet Chaser vele onderzoekers versteld staan. Ze bewees dat honden niet alleen in staat zijn om de tonen van een woord te koppelen aan een bepaald object, ze kon ook voorzetselvoorwerpen, werkwoorden en lijdende voorwerpen onderscheiden. Daarmee bleek haar taalinzicht veel beter dan men aanvankelijk dacht van honden. Ze had niet alleen woorden onthouden en gekoppeld aan voorwerpen, maar toonde ook inzicht in grammatica en betekenis van de woorden.

Onderzoek

In 2013 beschreef Pilley de vaardigheden die hij Chaser leerde in een wetenschappelijk onderzoek. Hij bewees haar taalinzicht door haar onder andere te leren om het ene object naar het andere te brengen (“breng de bal naar de frisbee”), door de opdracht om te draaien (“breng de frisbee naar de bal”). Pilley zorgde ervoor dat er in één gesproken zin meerdere objecten voorkwamen die Chaser kende, voegde in één trainingssessie deels nieuwe objecten toe, die nog niet eerder in die sessie waren gebruikt, en hij sprak over voorwerpen die op dat moment niet in zicht waren voor Chaser. Ondanks deze uitdagingen toonde de Border Collie significant succes met het uitvoeren van de opdrachten die ze kreeg. “Deze cognitieve mogelijkheden, geheugenopslag en werkgeheugen verhogen de standaard in wat we mogen verwachten van de mogelijkheden van een hond om verbale communicatie te begrijpen.” Zo luidde Pilley’s conclusie van het onderzoek. Zijn doel was om aan te tonen dat honden tot meer in staat zijn dan voorheen werd gedacht. Zijn familie benadrukt dat het onderzoek niet alleen de mogelijkheden van Chaser onderstreept, maar dat het nieuwe inzichten geeft in de mogelijkheden voor alle (huis)honden. “Ze waren samen een onderzoeksteam die de code hebben gekraakt als het gaat om het aanleren van verbale communicatie aan de huishond door middel van een veel te weinig ingezet hulpmiddel in de training van honden: spel.”

Trainen door te spelen

Spel was een onmisbaar onderdeel in de training van Chaser, zo wordt vertelt op de officiële website van de hond. “Spelen is niet alleen een basisinstinct voor de hond, het levert Chaser ook eindeloos plezier op. Door te spelen hebben we onze onderlinge band versterkt, maar het heeft ook Chaser’s zelfvertrouwen vergroot. Chaser is het perfecte voorbeeld dat wanneer leren leuk is, de sluisdeuren open gaan.” Deze methode liet de hond meer ruimte voor eigen invulling, Pilley deed niet aan het aanleren van commando’s op een bijna robotachtige manier. In plaats daarvan wordt “de Chaser-methode” aangeduid als het trainen waarbij de hond wordt uitgedaagd om zelf een probleem op te lossen. De trainer is slechts degene die de juiste oplossing beloont.

Geschenk

Voordat Chaser deze vaardigheden onder de knie had, hadden zij en Pilley er al vele trainingsuren op zitten. Pilley kreeg de zwart-witte Border Collie als pup van z’n vrouw cadeau, vlak voor z’n zevenenzestigste verjaardag. Een schot in de roos, want Pilley was al langer onder de indruk van werkende Border Collies en hoe boeren hun honden trainen voor middel van een scala aan stemcommando’s. Door deze technieken te observeren, ontwikkelde hij z’n eigen methode en ging aan de slag met de jonge Chaser. De hond leerde de betekenis van alle woorden in de eerste drie jaar van haar leven. Elk voorwerp werd aan de hond geïntroduceerd door de naam van het voorwerp tot zo’n 40 keer te herhalen. Vervolgens verstopte Pilley het voorwerp, noemde de naam en dan was het aan Chaser om het terug te vinden.

Ouderdom

Chaser’s gezondheid ging de laatste weken al achteruit, zo meldde een dochter van Pilley. De hond is overleden door ouderdom, verder was er geen aanwijsbare doodsoorzaak te vinden. Behalve dat ze accupunctuurbehandeling kreeg tegen artrose, waren er geen gezondheidsproblemen bij haar gevonden. Overigens overleed John W. Pilley zelf vorig jaar, op de leeftijd van 89 jaar. Chaser is begraven in de achtertuin van het gezin. Hier is ook een deel van Pilley’s as begraven.