Hoe oud is mijn hond in mensenjaren?
Hoe oud is mijn hond, in mensenjaren gezien dan. Dat blijft voor veel mensen een spannend iets. Nog altijd wordt heel veel gebruikt gemaakt van de methode “één hondenjaar is zeven mensenjaren”. Een weinig wetenschappelijke en inmiddels volkomen achterhaalde berekeningswijze, want deze ging er simpelweg van uit dat de gemiddelde hond 10 jaar oud werd, de gemiddelde mens 70 jaar, en voila, we hebben de formule. Ter vergelijking, de oudste hond van mij is pas 8 jaar geworden, en zou dus volgens deze methode in mensenjaren 56 jaar oud zijn. Net zo oud als de baas…
Helaas, een dergelijke simpele rekenformule houdt geen stand. En dus kwam de Amerikaanse Kennel Club samen met de Amerikaanse Veterinary Medical Associaton, met een andere berekening. Volgens die tabel is een hond van één jaar ongeveer 15 mensenjaren, oud, het tweede jaar staat gelijk aan ongeveer 9 mensenjaren. Daarna telt elk hondenjaar voor (gemiddeld) ongeveer 5 mensenjaren. Alleen, kleinere honden worden vaak ouder, dus vanaf vijf jaar (36 jaar in hondenleeftijd) gaan de jaren uiteenlopen gebaseerd op grootte. Overigens, de meeste “leeftijdbereken-tabellen” houden met de jaren tussen twee en vijf geen rekening, die laten de rassen al direct per grootte uiteenlopen vanaf twee. De afbeeldingen hieronder tonen de overeenkomsten –en verschillen- maar al te goed aan. Er even vanuit gaan dat ik een middelgrote hond heb, rond de 25 kilo (maar dat was voor haar verjaardagstaart) zou ze dus ergens tussen de 51 en 63 jaar zijn, het is maar net welke tabel je gebruikt. Met andere woorden, redelijk senior maar afhankelijk van wie je gelooft moet ze nog een poosje werken, dan wel zit het pensioen er aan te komen.
Maar er is nieuw onderzoek dat weer een heel nieuw licht op de materie laat schijnen. Nu met een wetenschappelijke verklaring. Het is gebaseerd op een relatief nieuw concept in het verouderingsonderzoek: De veronderstelling is dat chemische wijzigingen in het DNA van een persoon gedurende een leven een zogenaamde epigenetische klok creëren. Epigenetisch is het onderzoek naar de uitwerking van genen op het fenotype bij de ontwikkeling van een organisme. Het onderzoek naar erfelijke veranderingen in gen-functie zonder dat de moleculaire DNA-structuur verandert.
Wetenschappers hebben nu een casus opgesteld over een dergelijke wijziging, ze voegen bepaalde methylgroepen toe aan het DNA, aan specifieke sequenties in dat DNA, waardoor de menselijke leeftijd gevolgd wordt - dat wil zeggen de tol die ziekte, een ongezonde of slechte levensstijl en de genetica van ons lichaam eist. Men gaat zelfs zover dat sommige wetenschappers iemands DNA-methylatiestatus hebben omgezet in een leeftijdsschatting - of zelfs een voorspelling van de levensverwachting. Iets waar verzekeringsmaatschappijen en pensioenverstrekkers wellicht een wat ongezonde belangstelling voor hebben. Er wordt heel levendig over geschreven overigens, en wie zijn eigen “epigenetische leeftijd” wil weten kan simpele DNA-testkitjes kopen, voor een aardig bedrag natuurlijk.
Terug naar de hondenleeftijd. Voor wie geen geduld heeft, de leeftijdscalculator staat verderop dit artikel. Net als mensen ondergaan andere dierensoorten ook DNA-methylatie naarmate ze ouder worden. Muizen, chimpansees, wolven en honden lijken bijvoorbeeld allemaal epigenetische klokken te hebben. Om erachter te komen hoe die klokken verschillen van de menselijke versie, begon geneticus Trey Ideker van de Universiteit van Californië in San Diego met onderzoek naar honden. Hoewel honden gedurende de evolutie van zoogdieren van mensen zijn afgeweken, zijn ze een goede vergelijkingsgroep omdat ze in dezelfde omgeving wonen en velen soortgelijke gezondheidszorg- en ziekenhuisbehandelingen krijgen.
En wat bleek: alle honden - ongeacht het ras - volgen een vergelijkbaar ontwikkelingstraject, ze bereiken de puberteit rond de 10 maanden en sterven vóór de leeftijd van 20 jaar (een enkele uitzondering daargelaten). Maar om hun kansen op het vinden van genetische factoren in verband met veroudering te vergroten, concentreerde het team van Ideker zich op een enkel ras: Labrador retrievers.
Ze scanden DNA-methylatiepatronen in de genomen van 104 honden, variërend van 4 weken tot 16 jaar oud. Hun analyse toonde aan dat honden (tenminste Labrador-retrievers) en mensen vergelijkbare leeftijdsgerelateerde methylering van bepaalde genoomregio's met hoge mutatiesnelheden hebben (oftewel, hun epigenetische klok ziet er in het DNA vergelijkbaar uit) Die overeenkomsten waren het duidelijkst toen de wetenschappers naar jonge honden en jonge mensen of oude honden en oude mensen keken. Het belangrijkste is dat ze ontdekten dat bepaalde groepen van genen die betrokken zijn bij de ontwikkeling op dezelfde manier gemethyleerd worden tijdens de veroudering bij zowel mens als hond .Dat suggereert dat ten minste sommige aspecten van veroudering eerder een voortzetting van de ontwikkeling zijn dan een apart proces - en dat ten minste sommige van deze veranderingen evolutionair behouden blijven bij zoogdieren, rapporteren Ideker en collega's in een voorbeschouwing op bioRxiv.
"We wisten al dat honden dezelfde ziekten en functionele achteruitgang van de veroudering krijgen als mensen, en dit werk levert bewijs dat soortgelijke moleculaire veranderingen ook optreden tijdens het ouder worden", zegt Matt Kaeberlein, een biogerontoloog aan de Universiteit van Washington in Seattle "Het is een mooie demonstratie van de bewaarde kenmerken van de epigenetische leeftijdsklokken die worden gedeeld door honden en mensen."
Het onderzoeksteam gebruikte ook de snelheid van de methyleringsveranderingen bij honden om deze te matchen met de menselijke epigenetische klok, En daaruit komt de wetenschappelijk bewezen (nu ja, bijna bewezen) rekenmethode van “de zeven jaar”. Iets complexer alleen.
De nieuwe formule zegt dat de leeftijd van een hond gelijk is aan 16 keer ln (leeftijd van de hond ) + 31. “ln” staat voor het wiskundige begrip “natuurlijk logaritme” dus de formule is 16 keer het natuurlijk logaritme van de leeftijd van de hond, tel daarbij 31 op. “31” komt dan ook overeen met de leeftijd van de hond als hij één jaar oud is, oftewel, een één jaar oude hond is in mensenjaren 31. Hieronder staat een rekenmachine om de leeftijd van je eigen hond te berekenen.
Met die formule lijken de levensfasen van honden en mensen overeen te komen. Een puppy van 7 weken oud zou bijvoorbeeld gelijkwaardig zijn aan een menselijke baby van 9 maanden oud, die allebei net tanden beginnen te krijgen. De formule komt ook mooi overeen met de gemiddelde levensduur van Labrador-retrievers (12 jaar) met de wereldwijde levensverwachting van mensen (70 jaar).
Een snel invullen van de leeftijd van mijn oudste hond, levert een verrassende uitkomst. Ze is 64,3 jaar oud. De baas is eindelijk niet langer het grootste fossiel in huis. Dat is overigens betrekkelijk, omdat de stijging van de leeftijd in menselijke jaren naarmate de hond ouder wordt heel erg afremt. In grafiektermen, de stijging valt bijna helemaal weg, de lijn loopt naar een vlakke lijn toe. Een hond op de rijpe leeftijd van 19 jaar zou in menselijke jaren rond de 78 zijn, oftewel, dan is zijn epigenetische klok 78.
Dat die leeftijd van de hond ons boeit, blijkt uit het Dog Aging Project, dat enkele dagen geleden liet weten op zoek te zijn naar 10.000 honden wereldwijd. Het Dog Aging Project belooft geen eeuwig hondenleven, maar het werkt aan manieren om de levensduur van de hond te verlengen.
Gezamenlijk beheerd door de University of Washington School of Medicine en de Texas A&M University College of Veterinary Medicine & Biomedical Sciences, wil het Dog Aging Project 'een nationale gemeenschap van honden, eigenaren, dierenartsen, onderzoekers en vrijwilligers creëren, die allemaal samenwerken om kennis te vergroten over hoe genen, gewoonten en het milieu de veroudering van honden beïnvloeden, ”
Het Dog Aging Project is in de voorbereidende fase en is nu op zoek naar deelnemers, Iedereen kan zijn hond in ieder geval aanmelden op de website.
"Wie zich aanmeldt krijgt toegang tot een veilige gebruikersportal en kan daar uitgebreide gezondheids- en levensstijlinformatie over de hond geven door middel van vragenlijsten en het delen van veterinaire medische gegevens. Het project is op zoek naar honden van alle leeftijden, maten, rassen en geslachten, en wil honden van alle gezondheidsniveaus van plekken over de hele wereld om deel te nemen. Vooralsnog worden echter alleen honden uit de VS tot het project toegelaten.
Bij de foto: Verjaardagstaart van vlees, worst en lamshart. Kaarsje is uiteraard voor aanvang van de smulpartij verwijderd.