National black dog day en zijn dubbele betekenis
Vandaag, donderdag 1 oktober, vieren de Amerikanen “national black dog day.” Hebben ze dan voor werkelijk alles een dag? Het lijkt er wel eens op, maar achter deze dag schuilt een goede boodschap. Zwarte (of donker gekleurde) honden zijn namelijk relatief vaak de langzitters in asielen.
Uiteraard is ook national black dog day vooral een commercieel iets. Het werd in 2012 in het leven geroepen door Colleen Paige, een Amerikaanse “pet & family lifestyle expert”. Dat huisdieren, en dan vooral honden, haar niche zijn, is duidelijk. Behalve national black dog day op 1 oktober bedacht ze ook nationale puppydag (23 maart), nationale huisdierdag (11 april), nationale kind- en huisdierdag (26 april), maar liefst twee nationale bastaarddagen (31 juli en 2 december), nationale dag van de hond (26 augustus), nationale wilde dierendag (4 september) en tenslotte nationale kattendag op 29 oktober. Deze dagen worden vooral gebruikt door huisdiereigenaren om hun honden en katten in het zonnetje te zetten en op sociale media aandacht te vragen voor deze onderwerpen.
Toch gaat er daadwerkelijk een serieuze boodschap schuil achter het lot van zwarte honden. Uit diverse onderzoeken blijkt dat mensen inderdaad makkelijk beïnvloed worden door het uiterlijk van een dier, en een zwarte vachtkleur is niet iets waar een dier pluspunten mee scoort. Dat we zwarte katten linken aan ongeluk is inmiddels bekend, maar ook bij honden wordt deze kleur negatief neergezet. Zo worden voor agressieve, gevaarlijke honden in films of series vaak zwarte exemplaren gebruikt. Een ander nadeel voor zwarte honden is dat ze vanwege hun vachtkleur moeilijker te fotograferen zijn, maar we ontkomen ook niet aan het feit dat ons brein de kleur zwart nog altijd onbewust linkt aan ongeluk en kwade bedoelingen. Dit wordt “black dog syndrome” genoemd, iets waar sinds enkele jaren steeds meer aandacht voor komt. En gelukkig voor de honden lijkt ook dit effect te hebben. Waar uit wetenschappelijke studies uit de jaren ‘90 nog bleek dat zwarte asieldieren inderdaad minder kans op adoptie hadden, lijkt dit tij te keren de laatste 10-20 jaar. Door bewustwording van dit onderwerp gaan steeds meer mensen juist op zoek naar een zwarte hond of kat, met in hun achterhoofd dat deze anders minder kans op een fijn leven heeft dan een lichtgekleurd asieldier.
Deze dag heeft echter nog een betekenis, die los staat van de waarde die Colleen Paige er aan hing. De term "black dog" is ook veel gebruikt in de humane medische wereld, en dan vooral als we het hebben over depressies. Omdat het voor een buitenstaander vaak moeilijk te begrijpen is waar iemand in een depressie doorheen gaat, is het metafoor van de zwarte hond bedacht. Het was waarschijnlijk Winston Churchill die de bijnaam "black dog" kreeg in zijn depressieve periodes. Dit waren de momenten dat hij ongemotiveerd, onproductief en in z'n algemeenheid als melancholisch werd omschreven. Opvallend is dat nooit is vastgesteld dat Churchill leed aan depressie, maar de term is toch z'n eigen leven gaan leiden en wordt tot op de dag van vandaag veel gebruikt. De hedendaagse uitleg luidt: "de zwarte hond maakt het gevoel van een depressie iets tastbaarder voor buitenstaanders. Het is niet alleen een somber gevoel, het is een entiteit die buiten jezelf staat en waar je geen controle op hebt. Net als een grote zwarte hond achtervolgt een depressie je, eet je schoenen op, is moeilijk onder controle te krijgen en eist veel van je tijd en energie op." Zo vraagt deze dag niet alleen aandacht voor de letterlijke zwarte honden, maar ook voor bewustwording voor de ernst van depressie voor wie er aan lijdt en hun naasten.